Uithuizermeeden

Uithuizermeeden (Gronings: Meij of Mij) is een dorp in de gemeente Het Hogeland, in het noorden van de Nederlandse provincie Groningen. Uithuizermeeden (in de 19e eeuw Uithuistermeeden) is tevens de naam van de voormalige gemeente, die in 1979 is opgegaan in de inmiddels ook voormalige gemeente Hefshuizen. Het dorp ligt aan het einde van de Meedstermaar.

 

Remy 2019 05 13 00024339 v2
Johan van Veenplein

Geschiedenis

Tot 1200 bestond Uithuizermeeden uit enkele wierden (terpen), ter hoogte van waar nu de Hervormde Kerk staat. Rond 1200 werd een dijk aangelegd (ter hoogte van de Oudedijksterweg, Kerkstraat en Havenweg). Daarmee was Uithuizermeeden het uiterste noordoostpunt van het eiland "Het Hoogeland", met in het noorden de Waddenzee en in het oosten de monding van Fivel. In de Fivelmonding zat een geul die Tjariet genoemd werd. In de 17e eeuw werden er op het strand touwen gedraaid (deze touwenbaan werd na inpoldering van ca. 1650 "Lijnbaan" genoemd). Dat doet vermoeden dat er in Uithuizermeeden veel zeilactiviteit was, mogelijk voor de visserij en handel. De plaats werd meermalen zwaar getroffen door overstromingen: Bij de Sint-Maartensvloed van 1686 en de Kerstvloed van 1717 vielen respectievelijk 313 en 208 slachtoffers; bij beide het hoogste aantal doden van de provincie.

Netherlands Uithuizermeeden Oldenzijl Oosternieland Roodeschool map of 1867
Kaart uit 1867 van de toenmalige gemeente Uithuistermeeden (Prov. Groningen). Daaronder vielen naast het huidige Uithuizermeeden ook de kernen Buitendijks-Oosteinde, Oldenzijl, Oosternieland, Oude Dijk, Oude schip, Paaptil en De Roode School. Al deze kern

Naam Uithuizermeeden

De naam Uithuizermeeden betekent: de gras- of hooilanden (de meeden van Uithuizen; zie made). Dat dit een van oorsprong nat gebied moet zijn geweest, alleen geschikt voor grasland, wordt duidelijk aan namen als Schapeweg en Hooilandseweg. Deze laatste loopt van het dorp het oorspronkelijke natte gebied in naar het oosten, tot aan de Groote Tjariet. Aan deze weg liggen Roodeschool en helemaal in het oosten Oosteinde.

Remy 2019 05 13 00024407
Van oorsprong is het gebied alleen geschikt voor grasland

Borgen

Uithuizermeeden heeft verschillende borgen gehad, waarvan de Rensumaborg als enige is overgebleven. Deze dateert uit het eind van de 15e eeuw en is in 1710 grondig verbouwd.

Lees meer
Remy 2019 05 13 00024401
Rensumaborg

Geboorteplaats Johan van Veen

Johan van Veen (Uithuizermeeden, 21 december 1893 – Den Haag, 9 december 1959) was een Nederlandse waterstaatkundig ingenieur. Hij wordt beschouwd als de 'vader van het Deltaplan'.

Daarnaast kan Johan van Veen worden gezien als de grondlegger van de Eemshaven, die in de achtertuin van zijn geboorteplaats is aangelegd.

Remy 2019 05 13 00024333
Standbeeld van Johan van Veen